ในท้องที่อําเภอดุสิต อําเภอบางกะปิ จังหวัดพระนคร พุทธศักราช ๒๕๕๑ และพระราชบัญญัติเวนคืน... ๕ ในราชกิจานุเบกษาเป็นต้นไป กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินทีต้องเวนคืนนั่นตกมาเป็นของเจ้าหน้าที่... ให้โอนทรัพย์สินและหนี่ทั้งสินของกรมรถไฟให้แก่การรถไฟแห่งประเทศไทย๕ นอกจากวัตถุประสงค์ของการเวนคืนได้ตามที่เห็นสมควร...
ผู้อำนวยการทางหลวงชนบทจึงมีอำนาจเข้าไปในที่ดินหรืออสังหาริมทรัพย์ของบุคคลใด เพื่อทำการสำรวจเบื้องต้นก่อนที่จะทำการออกพระราชกฤษฎีกาเวนคืนได้... จึงมีความจำเป็นต้องสำรวจจนทราบแน่นอนว่าจะสร้างหรือขยายทางหลวงตามแนวเขตใด เพื่อจะได้ดำเนินการตราพระราชกฤษฎีกาเพื่อกำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่จะเวนคืนตามกฎหมายว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ต่อไป... ที่บัญญัติให้อำนาจแก่เจ้าหน้าที่ในการดำเนินการสำรวจเพื่อทราบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ที่จะต้องเวนคืนที่แน่นอนต่อไป...
การชำระค่าทดแทนตามข้อ ๖๗ ในกรณีที่มีการออกพระราชกฤษฎีกากำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่ที่จะเวนคืน... เว้นแต่ในกรณีที่มีความจำเป็นจึงจะต้องออกพระราชบัญญัติเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ (๒)... ในปัญหาข้อที่สองที่ว่า การชำระค่าทดแทนในกรณีที่มีการออกพระราชกฤษฎีกากำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่ที่จะเวนคืนและรัฐมนตรีได้ประกาศกำหนดทางหลวงที่มีความจำเป็นต้องสร้างโดยเร่งด่วนแล้วจะเป็นผลทำให้ได้กรรมสิทธิ์ในอสังหาริมทรัพย์โดยไม่ต้องออกพระราชบัญญัติเวนคืนอสังหาริมทรัพย์หรือไม่...
การใช้และจัดการที่สาธารณสมบัติของแผ่นดินนั้นจะต้องพิจารณาถึงข้อผูกมัดที่ที่สาธารณสมบัติของแผ่นดินนั้นมีอยู่ด้วย เช่น ที่ดินที่รัฐบาลออกกฎหมายเวนคืนมาโดยระบุว่า... เวนคืนเพื่อประโยชน์ใด เป็นต้น การใช้และจัดการก็จะต้องดำเนินอยู่ภายในขอบเขตแห่งการเวนคืนนั้น...
มีอำนาจจัดซื้อหรือเวนคืนที่ดินภายในเขตปฏิรูปที่ดิน (มาตรา ๒๙) ๒.... ประสงค์จะนำที่ดินของเอกชนมาใช้ในการดำเนินการปฏิรูปที่ดิน ก็มีอำนาจจัดซื้อหรือเวนคืนที่ดินภายใต้เงื่อนไขตามมาตรา... ต้องเวนคืนหรือจัดซื้อที่ดินที่อยู่ในเขตปฏิรูปที่ดินตามมาตรา ๒๙ วรรคหนึ่งเสียก่อน...
เพราะสถานที่ซึ่งจะก่อสร้างมีบางส่วนแต่เดิมเป็นที่ดินทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ภายหลังได้ถูกเวนคืนสร้างสถานีรถไฟเก่า... ตามหนังสือกรมเลขาธิการคณะรัฐมนตรีแจ้งว่า กรมรถไฟได้มาอย่างไรไม่ปรากฏหลักฐาน แต่เข้าใจว่าคงได้มาด้วยการเวนคืนตามประกาศพระราชกฤษฎีกากำหนดเขตที่ดินสร้างทางรถไฟครั้งกระโน้นในการประชุมพิจารณาเรื่องนี้...
0063/2518 - การตีความเกี่ยวกับการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ (กรณีเงินค่าทดแทนที่ดินของนายบุญเท่ง... ได้มีหนังสือร้องเรียนต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมว่า กรมทางหลวงไม่จ่ายเงินค่าทดแทนที่ดินที่ถูกเวนคืนเพื่อสร้างทางหลวงแผ่นดิน... ได้พิจารณาปัญหาดังกล่าวแล้วเห็นว่า จะต้องจ่ายเงินค่าทดแทนที่ดินให้นายบุญเท่ง ทองสวัสดิ์ ผู้ถูกเวนคืนได้ตกลงยอมรับราคาค่าทดแทนที่ดินตามที่คณะกรรมการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ได้เสนอมา...
เว้นแต่สาธารณสมบัติของแผ่นดิน ดังต่อไปนี้ (๑) ที่ดินรกร้างว่างเปล่า และที่ดินซึ่งมีผู้เวนคืนหรือทอดทิ้งหรือกลับมาเป็นของแผ่นดินโดยประการอื่นตามกฎหมายที่ดิน... ให้กระทรวงการคลังเป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ที่ราชพัสดุ” และในวรรคสองกำหนดว่า “บรรดาที่ราชพัสดุที่กระทรวง ทบวง กรมใดได้มาโดยการเวนคืน...
เมื่อจะดำเนินการก่อสร้างถนนแต่เจ้าของที่ดินไม่ยินยอมยกที่ดินให้ จะต้องออกกฎหมายเวนคืนที่ดินบริเวณดังกล่าวหรือไม่... หากเจ้าของที่ดินไม่ยินยอมขายที่ดินให้ด้วยแล้ว การดำเนินการก่อสร้างถนนนั้นไม่อาจจะกระทำได้ นอกจากจะได้ดำเนินการออกกฎหมายเวนคืนที่ดินดังกล่าวเสียก่อน...
เรื่องเสร็จที่ ๗๐๑/๒๕๕๑ บันทึกสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา เรื่อง การคืนที่ดินที่อุทิศให้เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน... ส่วนที่ถูกเวนคืนตามพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการจัดซื้อที่ดินและอสังหาริมทรัพย์อย่างอื่นเพื่อตัดและขยายถนนฯ... หรือสงวนไว้เพื่อประโยชน์ร่วมกัน เช่น (๑) ที่ดินรกร้างว่างเปล่า และที่ดินซึ่งมีผู้เวนคืนหรือทอดทิ้งหรือกลับมาเป็นของแผ่นดินโดยประการอื่น...